Chrapanie – krótki poradnik przeciwdziałania
Powszechnie wiadomo, jak ważny dla zdrowia, dobrego samopoczucia i właściwego funkcjonowania organizmu człowieka, jest beztroski, niezmącony sen. Jednym z czynników mogących zakłócić spokojny sen jest chrapanie. Szacuje się, że co trzecia osoba dorosła chrapie – problem ten może dotyczyć nawet do 45% mężczyzn i do 28% kobiet, a wraz z wiekiem odsetek chrapiących osób rośnie [7]. Jeśli chrapanie spędza sen z powiek Tobie lub Twoim bliskim, ten poradnik jest dla Ciebie.
Czytając ten artykuł dowiesz się:
- jakie są przyczyny chrapania,
- jakie są możliwe konsekwencje chrapania,
- w jaki sposób przeciwdziałać chrapaniu.
Przyczyny chrapania
Zjawisko, które nazywamy chrapaniem, powstaje na skutek rozluźnienia mięśni tylnej ściany gardła i zwężenia się dróg oddechowych, co zaburza przepływ powietrza do płuc podczas snu. Często podczas snu w pozycji na plecach język opada w kierunku gardła zmniejszając jego światło. Zwiększony opór w drogach oddechowych sprawia, że powietrze dostaje się do płuc pod większym ciśnieniem, przez co tkanki miękkie jamy ustnej, podniebienia lub nosa wysychają i wibrują wydając charakterystyczny dźwięk – chrapanie [3]. Do czynników zwiększających ryzyko wystąpienia chrapania należą między innymi: alergie i przeziębienia, otyłość oraz używki, takie jak alkohol i tytoń 8. Przyczyną chrapania mogą być również choroby związane z zaburzeniami oddychania podczas snu, których najczęstszą postacią jest Obturacyjny Bezdech Senny (OBS) [2].
Alergie i przeziębienia
Nieżyt nosa (potocznie katar) oraz obrzęk błony śluzowej nosa pełnią istotną rolę w powstawaniu chrapania. Powstają one na skutek przeziębienia i alergii sezonowych związanych z pyłkami roślin oraz zarodnikami grzybów pleśniowych. Wiele chrapiących osób może mieć również nierozpoznaną alergię na kurz i roztocza. Podczas przeziębienia lub reakcji alergicznej błona śluzowa nosa rozszerza się i puchnie, a także wzmaga produkcję wydzieliny ograniczając przepływ powietrza. Możliwe jest wtedy całkowite zatkanie nosa, a tym samym zmuszenie śpiącej osoby do oddychania przez usta, co może skutkować suchością gardła i wibracjami tkanek miękkich [5].
Otyłość
Przyczyną chrapania może być również nadwaga i otyłość. Nawet kilka dodatkowych kilogramów może skutkować zwiększeniem obwodu szyi (gromadzenie się tkanki tłuszczowej) oraz wiotkości mięśni podczas snu, co zwiększa ryzyko zwężenia dróg oddechowych oraz występowania zaburzeń snu. Tym samym, jakość snu u osób z nadwagą jest niska, a próby poprawy tego stanu rzeczy przez zwiększenie liczby przesypianych godzin mogą nie być skuteczne [4].
Używki
Nadużywanie alkoholu oraz palenie tytoniu mogą predysponować do chrapania. Alkohol szkodzi organizmowi ludzkiemu na wiele sposobów. Sprawia między innymi, że napięcie tkanek miękkich tylnej ściany gardła zmniejsza się. Im większa wiotkość mięśni podczas snu, tym trudniej jest im utrzymać światło gardła odpowiednie dla efektywnego przepływu powietrza. Natomiast składniki wdychanego dymu papierosowego podrażniają i uszkadzają błonę śluzową wywołując jej obrzęk [6]. W efekcie utrudnione jest prawidłowe oddychanie przez nos.
Obturacyjny Bezdech Senny (OBS)
Bywa, że podczas snu drogi oddechowe zwężają się w stopniu całkowicie uniemożliwiającym przepływ powietrza na ponad 10 sekund. Taka sytuacja może się pojawiać w ciągu nocy wielokrotnie. W ekstremalnych przypadkach do zatrzymań oddechu może dochodzić nawet kilkadziesiąt razy w ciągu godziny – jest to tzw. Obturacyjny Bezdech Senny [2].
OBS objawia się wzmożonym wysiłkiem oddechowym oraz głośnym, gwałtownym chrapaniem w momencie odblokowania dróg oddechowych. Do innych objawów OBS należą: niespokojny sen, nadmierne pocenie się w nocy, ból gardła po przebudzeniu, czy nadmierna senność w ciągu następnego dnia 1. Jeżeli podejrzewasz u siebie Obturacyjny Bezdech Senny, niezwłocznie udaj się do lekarza.
Konsekwencje chrapania
Główną konsekwencją chrapania jest przede wszystkim zaburzenie rytmu snu, co sprawia, że organizm nie wypoczywa w sposób efektywny. Niedostateczny odpoczynek w ciągu nocy skutkuje przemęczeniem, problemami z koncentracją, spadkiem efektywności w pracy, a także zaburzeniami emocjonalnymi. Możliwe jest również nagłe zapadanie w sen w nietypowych okolicznościach [5], na przykład w czasie prowadzenia pojazdów. Kierowcy z niedoborem snu lub nieleczonym OBS mogą powodować groźne wypadki samochodowe oraz zderzenia czołowe [2].
Osoby często chrapiące mogą odczuwać silne bóle głowy, zmęczenie oraz senność spowodowane niedotlenieniem organizmu podczas snu. Efekty niedotlenienia są spotęgowane u osób cierpiących na Obturacyjny Bezdech Senny, u których jest znacząco większe ryzyko występowania podwyższonego ciśnienia tętniczego, przyspieszonej czynności serca, zaburzeń rytmu serca, niewydolności serca i innych chorób układu sercowo-naczyniowego [2].
Przeciwdziałanie chrapaniu
Ryzyko występowania negatywnych konsekwencji chrapania możesz zminimalizować zmieniając swoje przyzwyczajenia, nawyki i zachowania wpływające na jakość snu. Metody przeciwdziałania chrapaniu należy odpowiednio dobrać w zależności od jego przyczyny. W razie jakichkolwiek wątpliwości, co do źródła Twojego problemu z chrapaniem, zasięgnij porady lekarza.
Spanie w pozycji na wznak jest jednym z czynników nasilających chrapanie [3]. Jeśli zwykle śpisz leżąc na plecach, postaraj się zasypiać na boku by zminimalizować ryzyko występowania zatorów i zaburzeń przepływu powietrza na skutek rozluźnienia mięśni [6].
W sytuacji występowania częstych reakcji alergicznych związanych z górnymi drogami oddechowymi, postaraj się ograniczyć liczbę potencjalnych alergenów w swoim otoczeniu – często zmieniaj pościel, regularnie odkurzaj łóżko, meble, podłogi i dywany, nie wpuszczaj zwierząt domowych do sypialni, ogranicz wietrzenie pomieszczeń i zmieniaj ubranie po powrocie do domu w okresie występowania alergenów wywołujących katar sienny 8.
W przypadku chrapania w wyniku nadwagi lub otyłości niezbędne jest zmniejszenie masy ciała poprzez zwiększenie aktywności fizycznej oraz zachowanie odpowiedniej diety. Unikaj picia alkoholu i palenia tytoniu. W przypadku specyficznych wymagań żywieniowych rozważ konsultację z dietetykiem w celu dopasowania diety do Twoich potrzeb.
Dobranie w konsultacji z lekarzem odpowiedniej metody przeciwdziałania Obturacyjnemu Bezdechowi Sennemu zależy od tego, jaką postać przyjmuje. W przypadku łagodnej postaci OBS może być wystarczające zmniejszenie masy ciała. Przy cięższych objawach lekarz może zlecić używanie specjalnego urządzenia zwiększającego ciśnienie wdychanego powietrza, natomiast w skrajnie zaawansowanych przypadkach może się okazać konieczna operacja [2]. Gdy zauważysz symptomy OBS udaj się do lekarza.
Produkty przynoszące ulgę w chrapaniu
W walce o spokojny, nieprzerywany sen pomocne są również wyroby medyczne mające za zadanie wyeliminowanie chrapania spowodowanego utrudnionym przepływem powietrza podczas oddychania w czasie snu. Spośród dostępnych w aptekach produktów wyróżnia się grupa preparatów marki Snoreeze, których zadaniem jest zwalczanie chrapania w zależności od jego źródła. Osoby borykające się z problemem chrapania mają do dyspozycji produkty Snoreeze o przeznaczeniu do gardła oraz do nosa.
Preparaty do gardła
Pierwszym z nich są Listki doustne Snoreeze, które zmniejszają wibrację tkanek miękkich tylnej ściany gardła. Po umieszczeniu na podniebieniu rozpuszczają się, stopniowo uwalniając składniki działające łagodząco i nawilżająco na ściany gardła. Stanowią unikalne rozwiązanie zapewniające dyskrecję i wygodę aplikowania.
Podobny sposób działania ma Spray do gardła Snoreeze, który łagodzi i nawilża tkanki miękkie. Posiada on ruchomy aplikator umożliwiający łatwe i precyzyjne rozpylenie sprayu na tylnej ścianie gardła. Preparat polecany jest osobom chrapiącym podczas spania w pozycji na wznak. Od niedawna Spray do gardła jest dostępny również w formie termożelu zawierającego specjalne mikrokuleczki. Pod wpływem ciepła ludzkiego ciała termożel zagęszcza się, a zamknięte w mikrokuleczkach składniki stopniowo uwalniają się oddziałując na błonę śluzową gardła. Gwarantuje to długotrwałe działanie preparatu.
Preparaty do nosa
W przypadku osób chrapiących z powodu zatkanego nosa sprawdzi się Spray do nosa Snoreeze. Po zaaplikowaniu, preparat pokrywa śluzówkę nosa udrożniając przewody nosowe, co poprawia przepływ powietrza w czasie snu i przynosi ulgę w przebiegu przeziębienia lub alergii.
Kolejnym rozwiązaniem zmniejszającym uciążliwość chrapania są Plastry na nos Snoreeze, które przykleja się w poprzek nosa aby delikatnie rozszerzyć jego przewody. Dzięki elastycznej wstawce, odpowiednio przylegający plaster udrożnia zatkany nos umożliwiając prawidłowe oddychanie podczas snu. Dopasowanie produktu do rozmiaru nosa jest proste dzięki dostępności w dwóch rozmiarach. Plastry Snoreeze są hipoalergiczne (nie zawierają lateksu).
Spokojny sen
Wyroby medyczne Snoreeze skutecznie likwidują chrapanie poprzez oddziaływanie bezpośrednio na jego źródło. Zapewniają spokojny odpoczynek przez całą noc – 8 godzin. Preparaty Snoreeze nie zawierają cukru i można je stosować po umyciu zębów bezpośrednio przed udaniem się na spoczynek.
Jeśli obok chrapania występują: zapalenie zatok, polipy lub skrzywienia przegrody nosowej, konieczna jest konsultacja lekarska przed sięgnięciem po preparat Snoreeze.
Więcej informacji o produktach Snoreeze znajdziesz pod tym linkiem, lub na naszej stronie internetowej w zakładce Dystrybucja.
Podsumowanie
W niniejszym artykule opisany został proces powstawania oraz niektóre przyczyny chrapania, ich możliwe konsekwencje oraz sposoby na poprawę jakości snu. Skuteczność zaprezentowanych metod przeciwdziałania chrapaniu zależy przede wszystkim od osobistych uwarunkowań i stanu zdrowia. Pamiętaj, że chrapanie często może być objawem poważniejszych problemów zdrowotnych. W przypadku długotrwałego braku poprawy jakości snu, koniecznie skonsultuj się z lekarzem w celu postawienia diagnozy i określenia sposobu leczenia.
Źródła
[1] BURGHARD, Marcin; BROŻEK-MĄDRY, Eliza; KRZESKI, Antoni. Obturacyjne zaburzenia oddychania w czasie snu – postępowanie wielospecjalistyczne, ze szczególnym uwzględnieniem roli ortodonty. W: Forum Ortodontyczne/Orthodontic Forum. Termedia, 2019. s. 58-67. [2] HASIEC, Andrzej; SZUMOWSKI, Łukasz; WALCZAK, Franciszek. Obturacyjny bezdech—senny zabójca. W: Forum Medycyny Rodzinnej. 2012. s. 103–114. [3] KLAWE, Jacek J.; TAFIL-KLAWE, Małgorzata. Obturacyjny bezdech senny w procesie biologicznego starzenia się organizmu. Gerontologia Polska, 2005, 13.1: 8-13. [4] LAU, Karolina, et al. Senność dzienna oraz jakość snu u osób z nadwagą i otyłością. Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, 2013, 9.1: 1-7. [5] PAWLICZAK, Rafał. Jakość życia w alergicznym nieżycie nosa. Alergologia Polska-Polish Journal of Allergology, 2015, 2.4: 139-144. [6] PRZYBYŁOWSKI, T., et al. Niezabiegowe leczenie obturacyjnego bezdechu podczas snu. Otolaryngologia, 2005, 4.1: 11-18. [7] http://www.rynekzdrowia.pl/ [8] http://www.snoreeze.pl
